Monnikenwerk 2025
Monnikenwerk 2025
In de periode van 18 tot en met 23 augustus, met daarna 24 augustus als afsluitende zondag, vindt de achtste editie van het project Monnikenwerk plaats. In de sobere ruimte van een middeleeuwse kerk werken kunstenaars zes dagen in stilte aan hun monnikenwerk: kunst die met tijd en aandacht gemaakt is in een ruimte die al eeuwen een betekenis heeft. Kunst die bezoekers uitnodigt tot aandachtig waarnemen, nadenken. We werken dit jaar in een kleinere cirkel, rond de vier kerken waar we begonnen - Den Andel, Saaxumhuizen, Eenrum en Westernieland - plus Winsum Obergum en Tinallinge. We gaan allemaal zelf aan het werk, in één week. Bezoekers zijn een aantal momenten in die week welkom om kerk en kunst te ervaren.
In de afgelopen jaren is Monnikenwerk voor veel mensen uit de provincie en daarbuiten een vaste waarde geworden, een zomerse uitnodiging tot verkennen van bijzondere kunst op bijzondere plekken. Omdat de kunstenaars bezoekers deelgenoot maken van hun werkproces en daarin kwetsbaar durven zijn, ontstaat diepgang die soms in deze snelle wereld ver te zoeken is.
Let op: dit jaar vindt het hele project plaats in ÉÉN WEEK, van maandag tot en met zaterdag, van 18 tot en met 23 augustus, met daarna 24 augustus als afsluitende zondag.
De route
Ronde Noord Groningen
Ronde Noord Groningen
Ronde Noord Groningen loopt van Winsum Obergum via Eenrum, Saaxumhuizen, Westernieland en Den Andel naar Tinallinge.
Nicolaaskerk Winsum Obergum - Marc de Groot
Fabianus- en Sebastianuskerk Eenrum - Anjet van Linge
Jacobuskerk Saaxumhuizen - Leen Kaldenberg
Mariakerk Westernieland - Lisette Durenkamp
Sint Nicolaaskerk Den Andel - Wouter Wieringa
Onze Lieve Vrouwenkerk Tinallinge - Jolanda Tuma
(kaartje wordt nog bijgewerkt)
Zes Kunstenaars
Marc de Groot
Winsum Obergum
In voorgaande monnikenwerk-edities heb ik een aantal zadencollages gemaakt. In de eeuwige stilte van een kerk was dat fantastisch om te doen. In 2023 heb ik bovenstaande collage ‘2023’ geplakt. Een collage van koolzaad waarbij ik 100 zaden per dag plakte van 1 januari tot en met 31 december. Een oefening in geduld, discipline en meditatie. Daarna heb ik geen zaadje meer aangeraakt.
Ik doe dit jaar toch graag mee met deze editie van monnikenwerk. In de kerk van Obergum hak ik een tekst van Nick Cave in steen om afscheid te nemen van de angst.
Anjet van Linge
Eenrum
Leen Kaldenberg
Saaxumhuizen
Over licht, het verlichte , het transcendente, de ultieme realiteit, het goddelijke en bron van goedheid.
Lisette Durenkamp
Westernieland
Vorig jaar: restanten van een verwoest klooster en een verlaten kerkje. Ik zag de teloorgang van gewijde plekken. Dat zette iets in beweging. Kon ik nieuwe vormen en momenten ontdekken die iets van het heilige in zich dragen? Verstild en verwijzend naar zachte krachten die verder reiken dan het gewone?
Wouter Wieringa
Den Andel
‘Gewoonlijk antwoord ik degenen die mij vragen waarom ik reis, dat ik wel weet waar ik voor wegloop maar niet wat ik zoek’.
Michel de Montaigne
Jolanda Tuma
Tinallinge
In augustus 2023 pelgrimeerde ik langs zeven merkstenen van Dag Hammarskjöld in Zweeds Lapland. Hieruit ontstond een boekje: ‘Bij iedere stap minder gebonden’. Sindsdien bleek de pelgrimage in het hoge noorden slechts het eerste stapje te zijn geweest op een weg die veel dieper en langer was dan ik ooit had kunnen denken. In augustus 2025 wil ik graag opnieuw een pelgrimage ondernemen, dit keer heel dicht bij huis, in de stilte van het kerkje van Tinallinge. Dit keer langs zeven getijdegebeden.
Zes kerken
Winsum Obergum
De eenbeukige Nicolaaskerk, met een driezijdig gesloten gotisch koor, ligt op de wierde, omsloten door een kerkhof met beukenhaag. Gebouwd in de 13e eeuw, verlengd in de 15e eeuw. In de met zadeldak gedekte14e eeuwse, aanvankelijk vrijstaande toren zitten restanten van een koepelgewelf en een uurwerk uit de 17e eeuw. In de noordoostelijke gevel van het koor is van baksteen een roedemaat gemetseld.
Eenrum
De Fabianus- en Sebastianuskerk is grotendeels van baksteen gebouwd in de 13e eeuw. Van de oorspronkelijke ingangen rest alleen de zuidelijke. Binnen contrasteren wit gestucte meloen-gewelven met het donkerbruine meubilair. Het interieur heeft de Beeldenstorm overleefd. De 17e eeuw bracht ingrijpende verbouwingen: de grote toren uit 1652, grotere ramen die in de 20e eeuw weer vervangen zijn door laatromaanse ramen.
Saaxumhuizen
Van oorsprong is de Jacobuskerk 13e eeuws. Door verschillende verbouwingen en herstelling heeft de kerk van Saaxumhuizen haar middeleeuwse karakter verloren. De kerk heeft tegenwoordig voornamelijk 19e eeuwse kenmerken. De huidige toren is in de plaats gekomen van een vrijstaande, lage stompe toren. De prachtige herenbanken zijn te danken aan collator Jonker Geurt Goosen Alberda.
Westernieland
De Mariakerk heeft een blauwe balkenzoldering; de balken dateren uit verschillende perioden. Tegen de koorsluiting staat een 17e eeuwse kansel met het wapen van collator Schotto Tamminga van Bellingeweer. Naast de preekstoel een eveneens 17e eeuwse herenbank en een aantal zerken uit de 17e en 18e eeuw. Het dorp is na de kerstvloed van 1717 meer oostwaarts herbouwd zodat de kerk nu helemaal aan de westkant staat.
Den Andel
We zien in de Sint Nicolaaskerk de overgang van het romaans naar het laatromaans. Deze overgang vond plaats in het begin van de 13e eeuw. Sinds die tijd is het nodige aan de kerk veranderd. Bij de rechthoekige kerk hoort een gedrongen, ongelede toren met afgeknot tentdak uit dezelfde periode. Daarop staat een kleine dakruiter, nieuw geplaatst in 1989, met een luidklok uit 1653 van de hand van Jurriën Balthasar uit Leeuwarden.
Tinallinge
De Onze Lieve Vrouwenkerk is van oorsprong een tweebeukige zaalkerk met rechtgesloten koor. Oorspronkelijk heeft de kerk een losstaande klokkentoren gehad. In de kerk bevinden zich middeleeuwse muurschilderingen, een middeleeuwse wijzerplaat met uurwerk uit 1545, een houten koorhek uit 1549-1557, een rijk versierde preekstoel uit 1660 en het wapen van de familie Van Starkenborgh op het klankbord.